Cách thành phố Đồng Hới hơn 40 km về phía Nam huyện Lệ Thủy với sông Kiến Giang như dải lụa màu xanh. Những cánh đồng thẳng cánh cò bay. những cây đa giếng nước sân đình và giộng hò khoan man mác chắc chắn sẽ làm siêu lòng lữ khách khi dừng chân ở miền quê được xem là vườn lúa của Quảng Bình. Xuôi thuyền dọc sông Kiến Giang tận mắt ngắm nhìn khung cảnh làng quê mọc mạc mà nên thơ, lòng người như được gột rửa khỏi những lo toan đời thường để tìm về hương đồng cỏ nội và chung nhịp đập yên ả.
Đến đây du khách cảm thấy một cảm giác thân thuộc và bình dị
Đến làng An Xá, xã Lộc Thủy đường bê tông rộng rãi sạch sẽ để đón những du khách về với quê hương Đại Tướng. Nép mình bên dòng Kiến Giang hiền hòa thơ mộng, căn nhà lưu niệm của Đại tướng Võ Nguyên Giáp ở làng An Xá, xã Lộc Thủy, Huyện Lệ Thủy được bao bọc bởi một màu xanh của cây lá. Hàng chục năm qua đã có rất nhiều lượt khách đến thăm và tìm hiểu nơi vị đại tướng tài ba của dân tộc đã sinh ra và chập chững những bước đi đầu tiên. Trong cuộc đời trải qua biết bao thăng trầm nơi đây vẫn giữ được nguyên vẹn yên bình và tĩnh lặng đằng sau cánh cửa này là ngôi nhà đã nuôi dưỡng Tuổi Thơ bình yên của Đại tướng Võ Nguyên Giáp.
Ngôi nhà luôn được ghé thăm bởi các vị khách gần xa khi đến với Quảng Bình
Căn nhà nhỏ ba gian hai trái lợp ngói. Mái lợp bằng lá cọ điển hình của những ngôi nhà ở làng quê từ xa xưa. Gian đặt bàn thờ có ảnh cụ thân sinh của Đại tướng bên dưới đặt ảnh người vợ trước Liệt sĩ Nguyễn thị Quang Thái và vợ chồng người em ông bà Võ thuần Nho. Trên vách có treo hai tẩm bằng tổ quốc ghi công mang tên Liệt sĩ Võ Quang Nghiêm thân sinh của ông và liệt sĩ Nguyễn thị Quang Thái. Ngoài ra còn có những tấm hình ghi lại kỷ niệm đời thường cho đến dấu mốc trong trận đánh lớn của Đại Tướng như chiến dịch Tây Bắc năm 1952, chiến dịch Tường Lào năm 1953, chiến dịch Điện Biên Phủ năm 1954. Ngôi nhà hiện được xây dựng lại năm 1977 ngay trên nền ngôi nhà cũ được xây từ những năm đầu thế kỷ 20. Năm 1946 sau khi bắt được ông Võ Quang Nghiêm giặc Pháp đã Phá hủy toàn bộ ngôi nhà. Qua hai cuộc chiến tranh chống Pháp Mỹ, tuy ngôi nhà không còn nhưng trong tâm tưởng của người dân Lệ Thủy và người yêu nước nó vẫn tồn tại như biểu tượng cho lòng yêu nước cho tình quê hương của những con người quyết ra đi vì độc lập dân tộc thống nhất Tổ Quốc. Thể theo nguyên vọng của người dân nơi đây ngôi nhà lưu niệm của Đại tướng đã được khôi phục trở lại đúng như nguyên mẫu ban đầu từ đó đến nay hàng chục ngàn đoàn đại biểu và nhân dân trong nước đã đến viếng thăm.
Ngôi nhà được ông Võ Đại Hàm chăm lo hương khói
Quyển sổ Viết lưu niệm ngày càng dày thêm những dòng chữ đầy tri ân về vị tướng tài ba cùng người thân và miền quê đã sản sinh người anh hùng họ Võ. Vào tháng 8 hàng năm trước ngày sinh nhật của đại tướng Võ Nguyên Giáp, người dân ở tỉnh ta và những đoàn khách ở ngoài tỉnh đã thăm nhà lưu niệm Đại Tướng tiếp đón và hướng dẫn tận tình bà con là bác Võ Đại Hàm Cháu gọi đại tướng bằng ông thúc Bá. Ông Võ Đại Hàm chia sẻ: “Bác thì được Đại Tướng cho ra ngoài Hà Nội học từ năm 1954, rồi sau khi giải phóng miền Nam năm 1975 thì chính quyền và gia đình có làm cái ngôi nhà trên cái nền đất cũ của đại Tướng ngày xưa. Và lúc ấy thì bác được ủy quyền của đại tướng về chăm sóc giữ gìn và hương khỏi ngôi cho cụ và giữ gìn ngôi nhà cũng như mảnh vườn của các cụ để lại. Trong các cái vật còn lưu giữ được về đại tưởng Võ Nguyên Giáp thì kỷ vật để lại ẩn tượng sâu sắc nhất đối với tuổi thơ của Đại Tướng phải nói về Khu vườn rộng 2500 m vuông của bố mẹ Bác Giáp để lại là cây khế ở góc nhà.
Cây khế hơn trăm tuổi nơi gợi nhớ tuổi thơ của Đại Tướng Võ Nguyên Giáp
Trong vườn nhà lưu niệm có rất nhiều cây xanh có những cây do chính tay Đại Tượng trồng trong mỗi lần về thăm quê nhưng đặc biệt nhất vẫn là cây gế ngọt tỏa bóng sum xuê bên hồi nhà. Cây khế cổ thụ năm nay cũng đã hơn trăm tuổi dưới góc khế này Đại Tướng đã từng ngồi học bài và vui chơi cùng bè bạn. Khi ngôi nhà cũ bị giặc phá cây kế dù bị chặt vẫn ngoan cường vươn lên vượt qua thời gian để trở thành một chứng tích lịch sử một nơi in dấu sâu sắc kỷ niệm thời thơ ấu của Đại Tướng. Chính nhờ sự tồn tại của cây khế mà ngôi nhà đã được xây dựng lại chính xác trên nền đất cũ và cây khế cũng là nơi giúp Đại Tượng hồi tưởng lại những ký ức ngọt ngào của tuổi thơ. Khi mỗi lần về thăm lại mảnh đất quê. Trong lần về thăm quê gần nhất thì Đại tướng đã rất là xúc động khi chứng kiến ngôi nhà đã được phục lại và được chăm sóc rất chu đáo.
Vật dụng bình dị thường ngày tại nhà Đại Tướng
Nhà Tưởng Niệm Đại Tướng Võ Nguyên Giáp-Nơi Ghi Dấu Tuổi Thơ Của Vị Anh Hùng Lỗi Lạc. Nơi đây đã phần nào khắc họa được cuộc sống tuổi thơ của Đại Tướng và gia đình. Chắc chắn khi đến thăm nơi đây nhiều người sẽ phải kinh ngạc vì sự mộc mạc của ngôi nhà. Lối sống bình dị từ nhỏ đã hình thành nên tính cách con người đại tướng . Nếu có dịp mời du khách ghé thăm nơi đây, để được tận mắt ngắm nhìn ngôi nhà kỷ niệm của một vị đại tướng tài ba. Hơn nữa được dịp nghe kể những câu chuyện tuổi thơ gần gũi và ấm áp về vị anh hùng của dân tộc này. Và còn được thỏa mãn lòng hiếu kỳ về cuộc sống của người dân cách đây cả thế kỷ; Thông qua những đồ vật đang còn được lưu giữ ở đây.
